Rejestracja do podatku dochodowego oraz ubezpieczeń
Osoba prowadząca działalność jednoosobową ma obowiązek rejestracji do podatku dochodowego od osób fizycznych oraz do ubezpieczeń (społecznego i zdrowotnego). Powinna tego dokonać w urzędach odpowiednich ze względu na miejsce jej zamieszkania (urząd skarbowy, czeska instytucja zabezpieczenia społecznego, ubezpieczalnia zdrowotna). Jeśli nie posiada miejsca zamieszkania, decydująca jest lokalizacja siedziby.
Rejestracji do podatku należy dokonać do 15 dni od daty
- rozpoczęcia czynności, które są źródłem dochodu lub
- przyjęcia pierwszego dochodu z tytułu działalności.
Rejestracji do ubezpieczeń – do 8 dni od dnia rozpoczęcia działalności.
Osoba fizyczna może dokonać takiej rejestracji za jednym zamachem wraz ze złożeniem podania o uzyskanie pozwolenia na działalność, bez konieczności chodzenia od urzędu do urzędu.
Okres podatkowy i wysokość podatku
Dla osób fizycznych to rok kalendarzowy. Obowiązek złożenia deklaracji podatkowej obejmuje wszystkie osoby fizyczne, których dochód przekroczył 15 000 KCZ. Wysokość podatku to 15 %.
- Jeżeli podatnik nie korzysta z usług doradcy podatkowego, zobowiązany jest złożyć zeznanie podatkowe oraz uiścić należny podatek do 31 marca roku następnego po roku podatkowym.
- Jeżeli z tych usług korzysta, terminem do złożenia zeznania podatkowego jest 1 sierpnia roku następnego po roku podatkowym.
Ryczałt rozliczeniowy – obniżenie podstawy opodatkowania
Przy działalności jednoosobowej nie ma obowiązku prowadzenia pełnej księgowości o ile przychody nie przekraczają 2 mln koron. Jeśli kwota ta nie zostanie przekroczona można ograniczyć rozliczenia do tzw. ewidencji podatkowej (a więc księgowości uproszczonej).
Limit 2 mln koron będzie też górną granicą zastosowania tzw. ryczałtu rozliczeniowego, dzięki któremu przy obliczaniu podstawy opodatkowania nie odlicza się od sumy przychodów kosztów rzeczywistych, ale koszty procentowe, których stawki są określone w odpowiednich przepisach.
Za rok 2020 obowiązują następujące stawki kosztów ryczałtowych:
- 80% (najwięcej 1 600 000 KCZ na rok) przychodów w produkcji rolnej, leśnej i gospodarce wodnej realizowanej w formie produkcji rzemieślniczej, jako samodzielna działalność gospodarcza,
- 60% (najwięcej 1 200 000 KCZ na rok) przychodów z działalności gospodarczej wolnej, wiązanej i koncesjonowanej,
- 40% (najwięcej 800 000 KCZ na rok) przychodów przy innych rodzajach działalności wykonywanych na podstawie odrębnych przepisów (np. adwokaci, biegli rewidenci, doradcy podatkowi, architekci, lekarze itp.) lub przychodów z innej samodzielnie wykonywanej działalności zarobkowej (zawodowi sportowcy, artyści, biegli, tłumacze, syndycy masy upadłościowej itp.),
- 30% (najwięcej 600 000 KCZ na rok) przychodów z wynajmu składników majątkowych służących do prowadzenia działalności gospodarczej.
Dla przykładu:
Przedsiębiorca, który prowadzi działalność z zakresu doradztwa gospodarczego (jest to działalność wolna), uzyskał przychód w wysokości 3 mln koron. Jego koszty rzeczywiste wynoszą 600 tys. koron. Bardziej opłacalne będzie dla niego skorzystanie z ryczałtu rozliczeniowego, ponieważ pozwala mu on zaliczyć maksymalnie 1 200 000 koron jako koszty.
Należy pamiętać, że nie można łączyć metod, a więc od części przychodów wykazywać koszty procentowe, a od części koszty rzeczywiste. Warto więc przeanalizować, która metoda rozliczenia będzie korzystniejsza. Ryczałt rozliczeniowy jest szczególnie opłacalny dla osób, które nie ponoszą dużych kosztów na działalność gospodarczą.
!!! W Czechach należy rozliczyć dochody z działalności prowadzonej przez zlokalizowany tam zakład i zapłacić wspomniane 15% podatku dochodowego. Jeśli jednak polski rezydent podatkowy uzyskał w ciągu roku dochody w Polsce (np. poprzez realizację usługi lub podjęcie zatrudnienia), musi je wykazać w zeznaniu podatkowym składanym w Polsce wraz z dochodem zagranicznym. Dochód z Czech będzie mieć wpływ na ustalenie stopy procentowej. Może się więc okazać, że wysokość podatku będzie mniej korzystna, niż się spodziewaliśmy. Ponieważ kwestia opodatkowania osób fizycznych jest dość zindywidualizowana, zachęcamy do zasięgnięcia informacji w Krajowej Informacji Skarbowej.
Podstawa wymiaru ubezpieczenia i wysokość składek
Podstawę wymiaru ubezpieczenia zdrowotnego stanowi niepodatkowany zysk wykazany przez przedsiębiorcę w zeznaniu podatkowym. Podstawę ubezpieczenia społecznego stanowi jego połowa. Składka na ubezpieczenie społeczne wynosi 29,2% podstawy wymiaru ubezpieczenia a składka zdrowotna - 13,5%. Przedsiębiorca może też dobrowolnie brać udział w systemie ubezpieczenia chorobowego. Składka miesięczna na rok 2021 wynosi 147 CZK.
W pierwszym roku prowadzenia działalności, kiedy zysk jeszcze nie jest znany, przedsiębiorca płaci tzw. minimalne zaliczki, które są wyliczane w oparciu o średnie wynagrodzenie brutto. Zaliczki zmieniają się każdego roku, czego bezpośrednią przyczyną jest sukcesywny wzrost średniego wynagrodzenia.
W roku 2021 minimalne miesięczne zaliczki wynoszą:
- 2393 CZK jako zaliczka na ubezpieczenie zdrowotne (jeśli działalność jest dodatkowym źródłem dochodu, przedsiębiorca jej nie opłaca);
- 2588 CZK jako zaliczka na ubezpieczenie społeczne, gdy działalność jest głównym źródłem dochodu
- 1036 CZK jako zaliczka na ubezpieczenie społeczne, gdy działalność jest dodatkowym źródłem dochodu
Po złożeniu zeznania podatkowego, następuje rozliczenie, przy którym może się okazać, że przedsiębiorca będzie zobowiązany do dopłaty.
*Warto wspomnieć, że składki na ubezpieczenia odprowadza się w jednym kraju. Jeśli więc przedsiębiorca prowadzi działalność w Czechach, ale żyje w innym państwie - powinien poinformować urząd ds. ubezpieczeń tego państwa, w którym ma miejsce zamieszkania. Urząd ten wyda decyzję, gdzie istnieje obowiązek odprowadzania składek ubezpieczeniowych. Taką decyzję należy następnie dostarczyć do czeskiego urzędu ds. ubezpieczeń społecznych i ubezpieczalni zdrowia, aby instytucje obu państw miały pełną informację o tym, gdzie są opłacane składki.
