Wzrost liczby podmiotów uznanych za nierzetelne
W roku 2018 odnotowano znaczny wzrost liczby podmiotów uznanych przez czeskiego fiskusa za nierzetelnych płatników podatku VAT. Są to osoby prawne i fizyczne, które naruszają obowiązek płacenia podatku VAT lub w ogóle się z niego nie wywiązują. Oprócz nierzetelnych płatników czeski Urząd skarbowy prowadzi również rejestr nierzetelnych osób.
Rejestr nierzetelnych osób
Rejestr tzw. nierzetelnych osób jest w Czechach prowadzony od 1.07.2017r. i obejmuje firmy i przedsiębiorców, którzy w rażący sposób naruszają swoje obowiązki wobec fiskusa, a tym samym utrudniają właściwe egzekwowanie podatków. W takim rejestrze mogą się znaleźć podmioty, które nie posiadają statusu aktywnego płatnika VAT, ale powstał wobec nich obowiązek zapłacenia podatku od przyjętych z zagranicy towarów lub usług, a które taki obowiązek naruszyły. Osobą nierzetelną nazywane są również „byli” płatnicy VAT uznani za nierzetelnych, a więc te podmioty, wobec których została anulowana rejestracja do VAT. Anulowaniem rejestracji do VAT nie zanika ich nierzetelność.
Rejestr nierzetelnych osób bezpośrednio nawiązuje do rejestru nierzetelnych płatników VAT, który jest w Czechach prowadzony od roku 2013 i stanowi jego uszczelnienie. Wcześniej nieuczciwi przedsiębiorcy odkryli lukę prawną, która pozwalała im na anulowanie rejestracji do VAT i tym samym usunięcie z rejestru wszelkich zapisów. Po jakimś czasie dokonywali ponownej rejestracji do VAT z „czystym” kontem. Na chwilę obecną możliwa jest anulowanie rejestracji do VAT, ale nie ma możliwości usunięcia informacji o niewywiązywaniu się z obowiązków podatkowych.
Mechanizm ten działa również w drugą stronę – jeśli nierzetelna osoba zostanie zarejestrowana jako aktywny płatnik podatku VAT, automatycznie zostaje jej nadany status nierzetelnego płatnika VAT.
Nadanie statusu nierzetelnego płatnika lub nierzetelnej osoby
Uznanie za płatnika lub osobę nierzetelną nie jest sprawą prostą, a do rejestru wpisuje się osoby, dopuszczające się znaczących przewinień. Z dotychczasowej praktyki wynika, że chodzi np. o zaległości w płaceniu podatku VAT przekraczające 500 000 CZK w okresie trzech miesięcy. Innymi okolicznościami są uzasadnione lub udowodnione podejrzenie o oszustwo podatkowe albo wystawienie fikcyjnej faktury. Problematyczni są również przedsiębiorcy, z którymi nie można się skontaktować lub którzy powtarzalnie sprawiają problemy przy egzekwowaniu należnego podatku. Więcej na ten temat znajdą Państwo w naszym artykule o nierzetelnym płatniku VAT.
Dlaczego w roku 2018 odnotowuje się wzrost?
W tym roku odnotowuje się szybki wzrost liczby nierzetelnych płatników i nierzetelnych osób, co można wytłumaczyć tym, że w zeszłym roku rejestr był nowością. Na ten moment urzędy opanowały nowe narzędzie i sprawniej je wykorzystują. Dodatkowo nie bez znaczenia jest fakt, że postępowanie o uznanie podmiotu za nierzetelny może trwać kilka miesięcy. Te wszczęte w zeszłym roku mogły się więc zakończyć dopiero w bieżącym.
Część przedsiębiorców nadal nie wie o istnieniu rejestru i podejmuje współpracę z nierzetelnymi osobami, a w związku z tym naraża się na nieprzyjemności ze strony fiskusa, który ma prawo badać wiarogodność i prawowitość transakcji.