Pozwolenia na pobyt i pracę
Każdy kraj UE wydaje obywatelom państw trzecich wizę lub pozwolenie na pobyt w celu podjęcia pracy na własnym terytorium. Celem wydania dokumentów nie jest umożliwienie zatrudnienia w innym państwie UE.
Wiza lub pozwolenie na pobyt, wydane przez inne państwo członkowskie uprawniają obcokrajowca do tymczasowego pobytu na terenie Republiki Czeskiej. Pobyt taki nie może przekraczać 90 dni w ciągu 180 dni następujących po sobie. Nie uprawniają do wykonywania pracy w Czechach.
Wykonywanie pracy przez obywateli państw trzecich na terenie Czeskiej Republiki jest możliwe po uzyskaniu pozwolenia ze strony czeskich organów. W przypadku wykonywania pracy przez okres nie przekraczający 90 dni, należy uzyskać pozwolenie na pracę, które wydaje czeski Urząd Pracy oraz wizę na pobyt do 90 dni w celu podjęcia pracy, które wydaje przedstawicielstwo Czech, tj. konsulat lub ambasada, w państwie, którego obywatelem jest obcokrajowiec. Gdy chodzi o podjęcie pracy na okres dłuższy niż 90 dni, obcokrajowiec musi uzyskać kartę pracowniczą wydawaną przez czeskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Jej odpowiednikiem jest tzw. niebieska karta, którą wydaje się pracownikom o wysokich kwalifikacjach. Szczegółowe rozróżnienie pozwoleń na pracę opisaliśmy w oddzielnym artykule, poświęconym również warunkom, które należy spełnić, aby uzyskać właściwy dokument.
Realizacja usługi na terenie Czech
Czeskie przepisy przewidują wyjątek dla obcokrajowców zatrudnionych w innym państwie członkowskim, którzy zostaną przez swojego pracodawcę oddelegowani do Czech w celu realizacji usługi na rzecz czeskiego przedsiębiorcy lub firmy. Jeśli osoby te będą na terenie Czech realizować usługę przez okres nieprzekraczający 90 dni, nie potrzebują pozwolenia na pracę, karty pracowniczej czy niebieskiej karty ani żadnego dodatkowego pozwolenia na pobyt.
Kiedy chodzi o realizację usługi, a nie pracę zarobkową?
Czeskie organy (m.in. Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych, Urząd Pracy, Państwowa Inspekcja Pracy, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, Policja, Urząd Celny) wydały wspólne stanowisko, w którym definiują delegację pracownika w celu realizacji usługi. Mamy z nią do czynienia, gdy spełnione są warunki opisane poniżej.
-
Delegacja ma wyłącznie tymczasowy charakter, a pracownik jest wysłany na czas realizacji usługi.
-
Obcokrajowiec zostaje wysłany z innego państwa członkowskiego, gdzie zazwyczaj pracuje. Przed delegacją musi więc przez jakiś czas przebywać i pracować w państwie UE, które wydało pozwolenie na pobyt lub wizę. Po wykonaniu usługi w Czechach, pracownik wraca do dotychczasowego pracodawcy.
-
Praca wysłanego pracownika polega na wykonaniu usługi zgodnie z umową zawartą między jego pracodawcą a czeskim kontrahentem, do którego został oddelegowany. Jeśli obcokrajowiec wykonuje w Czechach pracę o podobnym charakterze i na podobnych warunkach, jak pracownicy zatrudnieni przez kontrahenta, nie można uznać, że chodzi o realizację usługi.
-
Obywatel państwa trzeciego zachowuje przez cały okres delegacji stosunek pracy z wysyłającym pracodawcą, który w ten sposób ponosi za pracownika odpowiedzialność. Wysłany pracownik nie może jednoczenie nawiązać stosunku pracy z czeskim przedsiębiorcą czy firmą, do których został oddelegowany. Swojej pracy nie może wykonywać na rzecz innego czeskiego podmiotu gospodarczego.
-
Pracodawca prowadzi na terenie państwa członkowskiego, z którego wysyła pracownika, rzeczywistą i legalną działalność gospodarczą.
Jeśli powyższe warunki nie są spełnione, prawdopodobnie dochodzi do obejścia przepisów. Delegacja jest fikcyjna i ma na celu uniknięcie konieczności uzyskania odpowiednich pozwoleń ze strony czeskich organów. Każdy taki przypadek jest oceniany indywidualnie, biorąc pod uwagę zaistniałe okoliczności. Czeskie przepisy przewidują karę grzywny za nielegalną pracę, wydalenie obcokrajowca w kraju i zakaz wstępu na terytorium UE przez 5 lat.