Nowelizacja kodeksu pracy w Czechach
30 lipca bieżącego roku weszła w życie nowelizacja kodeksu pracy. Część zmian już obowiązuje, część – uprawomocni się dopiero 1 stycznia 2021 r. Celem nowelizacji jest m.in. uproszczenie realizacji praw pracowniczych, uproszczenie komunikacji między pracodawcą a pracownikiem, zwiększenie elastyczności pracy czy zmniejszenie obciążeń administracyjnych związanych z niektórymi obowiązkami pracodawcy. Nowelizacja Kodeksu pracy stanowi reakcję na szereg problemów praktycznych.
Zmiana sposobu obliczania urlopu
Kluczową zmianą wprowadzoną przez nowelizację Kodeksu pracy jest zmiana uregulowań prawnych dotyczących urlopu, w szczególności sposobu jego ustalania. Obliczanie i faktyczne wykorzystanie urlopu będzie od 1 stycznia 2021 r. opierać się na systemie godzinowym tygodniowego czasu pracy. Nowelizacja znosi też urlop za dni przepracowane.
Kodeks pracy nadal będzie rozróżniał urlop wypoczynkowy przysługujący na dany rok kalendarzowy, jego część proporcjonalną i urlop dodatkowy, ale będą one określone w godzinach odpowiadających tygodniowemu wymiarowi czasu pracy pracownika. Nowe warunki dotyczą również przedłużenia urlopu, jeśli pracownik przepracuje w roku kalendarzowym ponad 52-krotność tygodniowego wymiaru czasu pracy. W takim przypadku wymiar urlopu przedłuża się o 1/52 za każdy przepracowany tydzień.
Jeżeli w ciągu roku kalendarzowego dojdzie do zmiany tygodniowego wymiaru czasu pracy pracownika, wówczas długość urlopu oblicza się jako stosunek odpowiadający długości poszczególnych okresów o różnej długości tygodniowego wymiaru czasu pracy.
Urlop pracowników wykonujących szczególnie trudne zawody
Ponadto poszerzona zostanie lista prac szczególnie trudnych, podczas wykonywania których zapewniony zostanie dodatkowy urlop. Kodeks prac zalicza do nich pracowników, którzy:
- wykonują pracę na stałe przez co najmniej połowę ustalonego tygodniowego czasu pracy w ośrodkach leczenia pacjentów z zakaźną postacią gruźlicy,
- są narażeni na bezpośrednie ryzyko zakażenia z powodu kontaktu z materiałami zakaźnymi, jeżeli wykonują tę pracę przez co najmniej połowę ustalonego tygodniowego czasu pracy,
- są narażeni na niekorzystne skutki promieniowania jonizującego w miejscu pracy,
- zajmują się bezpośrednim leczeniem lub obsługą chorych psychicznie lub upośledzonych umysłowo przez co najmniej połowę ustalonego tygodniowego czasu pracy,
- jako pedagodzy prowadzą edukację młodzieży w trudnych warunkach lub jako pracownicy służby zdrowia pracują w służbie medycznej Służby Więziennej Republiki Czeskiej przez co najmniej połowę ustalonego tygodniowego czasu pracy,
- pracują nieprzerwanie przez co najmniej 1 rok na obszarach tropikalnych lub w inny sposób obciążających stan zdrowia,
- pracują w Służbie Więziennej Republiki Czeskiej w bezpośrednim kontakcie z oskarżonymi lub skazanymi odbywającymi karę pozbawienia wolności przez co najmniej połowę ustalonego tygodniowego czasu pracy,
- pracują jako nurkowie pod zwiększonym ciśnieniem,
- pracują jako ratownicy medyczni przez co najmniej połowę ustalonego tygodniowego czasu pracy.
Nowelizacja wzbogaciła tę listę o pracowników, którzy mają kontakt z biologicznymi ściekami i odpadami. Pracownikom tym przysługuje dodatkowy urlop wynoszący jeden tydzień.
Bez zmian pozostaną…
Wymiar urlopu wyrażony w tygodniach pozostaje bez zmian, tj. ją minimalnie 4 tygodnie urlopu w roku kalendarzowym. Nie zmienią się też warunki powstania prawa do urlopu, którymi są nieprzerwany stosunek pracy wynoszący co najmniej 52 tygodnie w roku kalendarzowym w uzgodnionym tygodniowym wymiarze czasu pracy.
Jeśli pracownik pozostawał w stosunku pracy nieprzerwanie przez okres 4 tygodni, przysługuje mu prawo do proporcjonalnej części urlopu.
