Dwa rejestry
Jednoosobowa działalność gospodarcza jest jedną z najpopularniejszych form prowadzenia biznesu w Czechach. Prowadzi się ją w oparciu o tzw. živnostenské oprávnění, a więc pozwolenie na prowadzenie danej działalności gospodarczej. Zdecydowana większość przedsiębiorców, prowadzących taką formę działalności, jest wpisana do rejestru działalności gospodarczych. Mają jednak możliwość dokonania wpisu do Rejestru handlowego, który jest odpowiednikiem polskiego KRS. Taką decyzję należy jednak dobrze przemyśleć. Dlaczego? Podpowiadamy poniżej.
Živnostenský rejstřík
W wolnym tłumaczeniu chodzi o tzw. rejestr działalności gospodarczych, w którym wpisane są wszystkie podmioty, działające w oparciu o pozwolenie na działalność gospodarczą. Znajdziemy tam więc dane nie tylko osób fizycznych prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, ale też osób prawnych, które również muszą takie pozwolenie uzyskać (więcej na temat ubiegania się o pozwolenia, znajdą Państwo w oddzielnym artykule).
Obchodní rejstřík
Jest odpowiednikiem polskiego KRS, a tłumaczenie jego nazwy to Rejestr handlowy. Prowadzony jest przez właściwe sądy rejestrowe, którymi są sądy okręgowe. Zgodnie z czeską ustawą o rejestrach publicznych, obowiązek wpisu do Rejestru handlowego mają:
- osoby prawne – spółki handlowe i spółdzielnie,
- osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, posiadające miejsce zamieszkania w Republice Czeskiej, które złożyły wniosek o wpis do Rejestru handlowego (albo mają taki obowiązek prawny, ponieważ ich przychody za poprzednia dwa lata osiągnęły co najmniej 120 mln CZK lub działają w przemyśle),
- niektóre podmioty zagraniczne, które prowadzą działalność ekonomiczną oraz
- inne osoby, którym prawo nakazuje wpis.
Z powyższego wynika, że osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą zasadniczo nie muszą się rejestrować w Rejestrze handlowym (chyba, że zaistnieją przesłanki takiego wpisu, które jednak nie zdarzają się powszechnie).
JDG wpisana do Rejestru handlowego
Jeśli osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą (dalej jedynie JDG) decyduje się na wpis do Rejestru handlowego, powinna pamiętać, że dokonanie takiego wpisu pociąga za sobą szereg dodatkowych obowiązków. Między najważniejsze z nich zaliczamy:
-
Obowiązek prowadzenia pełnej księgowości
Przy JDG należy prowadzić księgę przychodów i rozchodów, potocznie nazywaną księgowością uproszczoną, jednak wszystkie podmioty wpisane do Rejestru handlowego muszą prowadzić pełną księgowość. Jest ona dość skomplikowana przez co przedsiębiorcy zazwyczaj zlecają jej prowadzenie biurom rachunkowym, a to oczywiście generuje dodatkowe koszty. Co więcej – prowadząc pełną księgowość, nie można korzystać z ryczałtu rozliczeniowego, do którego mają prawo przedsiębiorcy, których przychody z JDG nie przekroczyły 1 mln CZK w danym roku. W pełnej księgowości koszty muszą być wykazane na dokumentach księgowych.
-
Publikacja sprawozdania finansowego w Rejestrze handlowym
Oznacza, że w rejestrze będą widoczne wykazy finansowe, przedstawiające wynik gospodarczy w danym roku obrotowym (który zazwyczaj pokrywa się z rokiem kalendarzowym). Sprawozdanie finansowe musi mieć taką samą formę, jak w przypadku osób prawnych, a więc obejmować – bilans, rachunek zysków i strat oraz załączniki. Sprawozdanie przesyła się do właściwego sądu rejestrowego drogą elektroniczną. Za niespełnienie tego obowiązku grożą kary finansowe.
-
Wystawianie dokumentów księgowych
Osoba prowadząca JDG, która nie jest zarejestrowana do VAT, wystawiając dokumenty sprzedażowe nie musi się zastanawiać, jakie wymogi formalne należy spełnić. Jeśli jednak dokona wpisu do Rejestru handlowego, będzie zobowiązana do wystawianie dokumentów księgowych z zachowaniem ich odpowiedniej formy.
Oczywiście rejestracja do VAT spowoduje, że powstanie obowiązek wystawiania faktury VAT, która musi spełniać określone wymogi formalne. Nie będzie tu miało znaczenia czy dana osoba fizyczna jest wpisana tylko w rejestrze działalności gospodarczych czy również w Rejestrze handlowym.
-
Zakończenie działalności
JDG wpisaną tylko do rejestru działalności gospodarczych można zakończyć poprzez zgłoszenie takiego faktu w urzędzie ds. działalności gospodarczej (tzw. živnostenský úřad), a więc w tej samej instytucji, w której zgłasza się rozpoczęcie JDG. Na miejscu można też poprosić, aby informacja o zakończeniu JDG została przekazana do urzędu skarbowego, urzędu ds. ubezpieczeń społecznych oraz ubezpieczalni zdrowia (oczywiście można też dokonać zgłoszenia samodzielnie w każdej z tych instytucji).
Zakończenie JDG wpisanej do Rejestru handlowego wymaga dodatkowo złożenia wniosku o usunięcie z rejestru. Wniosek składa się we właściwym sądzie rejestrowym i dołącza do niego pisemną zgodę urzędu skarbowego na zakończenie działalności gospodarczej.
