Podstawa prawna
Skład podatkowy jest terminem zdefiniowanym w ustawie o podatku akcyzowym (zákon o spotřebních daních), która weszła w życie 1 stycznia 2004 r., wprowadzając do czeskiej legislatywy wymogi Unii Europejskiej.
Nowa ustawa wprowadziła do przepisów akcyzowych zasadę, że towary podlegające akcyzie (zgodnie z terminologią ustawy są to tzw. wybrane produkty) są opodatkowane dopiero w momencie ich przekazania do ostatecznej konsumpcji. Do tego momentu przepływ towarów znajduje się pod nadzorem podatkowym służby celnej, w ramach tak zwanej procedury zawieszenia poboru akcyzy, w której kluczowym narzędziem są tzw. składy podatkowe.
Przeznaczenie składu podatkowego
Skład podatkowy oznacza wyznaczone przestrzennie miejsce na obszarze Republiki Czeskiej, w którym określone wyroby akcyzowe są: produkowane, magazynowane, przeładowywane lub do którego wyroby te są wprowadzane. Akcyza w Czechach obejmuje oleje mineralne, alkohol, piwo, wino i wytwarzane z niego półprodukty oraz wyroby tytoniowe.
Przepływ wybranych produktów w składach podatkowych i pomiędzy nimi nie podlega podatkowi akcyzowemu (produkty objęte są tzw. procedurą zawieszenia poboru akcyzy). Jest on jednak monitorowany przez służbę celną do chwili wprowadzenia produktów do swobodnego obrotu w kraju, a więc do momentu, gdy są one sprzedane końcowemu konsumentowi lub handlowcowi, który nie jest już uprawniony do prowadzenia składu podatkowego. Dopiero wtedy podatnik, tj. kierownik składu podatkowego, jest zobowiązany do złożenia deklaracji i zapłaty podatku.
Warunki działania
Opisane powyżej działania mogą być realizowane wyłącznie przez podmioty, które uzyskały zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego, co w praktyce oznacza, że składy podatkowe są obiektami firm produkujących lub dystrybuujących wybrane produkty. Są to głównie hale produkcyjne i magazynowe, które muszą być odpowiednio zabezpieczone przed oszustwami podatkowymi, wyposażone w odpowiednie narzędzia pomiarowe oraz muszą spełniać ustalone zasady gospodarki magazynowej itp.
Kierownik składu podatkowego może być osobą prawną lub fizyczną, która uzyskała zezwolenie wydawane w Czechach przez kierownictwo właściwej Izby Celnej. Oprócz spełnienia szeregu warunków technicznych dotyczących składu podatkowego, wnioskodawca musi również przestrzegać ustawowego zabezpieczenia podatkowego, którego może dokonać poprzez przekazanie odpowiedniej kwoty na specjalny rachunek urzędu celnego, formą gwarancji bankową lub poręczenia przez stronę trzecią (ta ostatnia opcja jest możliwa tylko za zgodą kierownika służb celnych). W uzasadnionych przypadkach służba celna może obniżyć ustawową kwotę zabezpieczenia podatkowego lub całkowicie ją znieść.
Aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania przez nieuprawnioną produkcję lub dystrybucję wybranych produktów, kierownicy składu podatkowego lub inni upoważnieni producenci czy dystrybutorzy są zobowiązani do oznaczania wybranych produktów przeznaczonych do konsumpcji krajowej znakami akcyzy.
Aspekt międzynarodowy
W relacjach międzynarodowych obowiązuje zasada, że produkt jest opodatkowany podatkiem akcyzowym w państwie, w którym zostaje przeznaczony do konsumpcji, bez względu na to, gdzie został wyprodukowany. Dostawa lub wysyłka wybranych produktów do innych państw członkowskich i ich wywóz do krajów trzecich nie podlega podatkowi akcyzowemu w Czechach. Z drugiej strony przyjęcie wybranych produktów z krajów UE lub przywóz z krajów trzecich, a następnie ich dopuszczenie do swobodnego obrotu w Czechach podlega podatkowi akcyzowemu. Zatem w przypadku wybranych produktów składy celne lub konsygnacyjne zagranicznych dostawców w Czechach muszą mieć status składu podatkowego.