Kiedy cudzoziemiec może podjąć pracę w Czechach?
Obywatele tzw. państw trzecich (a więc obywatele państw spoza UE, EOG czy Szwajcarii), którzy nie mają wolnego dostępu do rynku pracy, mogą w Czechach podjąć pracę jedynie wtedy, gdy posiadają odpowiednie dokumenty, tj. aktualne pozwolenie na pracę wraz z aktualnym pozwoleniem na pobyt, kartę pracowniczą, niebieską kartę lub kartę pracownika przeniesionego w ramach jednego przedsiębiorstwa. O poszczególnych formach uprawnienia pisaliśmy w oddzielnym artykule. W tym tekście skupimy się na dwóch typach uprawnień – pozwoleniu na pracę oraz karcie pracowniczej, ponieważ są to dokumenty, o które wnioskuje się najczęściej.
Warunki wydania dokumentów
Uzyskanie wszystkich powyższych dokumentów jest możliwe jedynie dla konkretnego stanowiska u danego pracodawcy. Oznacza to, że cudzoziemiec nie może wnioskować o żadne z uprawnień, jeśli nie jest w stanie wskazać konkretnego zatrudnienia, które planuje podjąć w Czechach.
Pierwszym krokiem powinno być więc znalezienie pracy. Oferty są publikowane w bazie czeskiego Urzędu pracy. Można też poszukać pracy na niezależnych serwerach, ale wtedy należy się zawczasu skontaktować z pracodawcą, aby ten mógł zgłosić wolne miejsce w Urzędzie pracy. Wakat zostanie opublikowany w bazie i poddany tzw. testowi rynku pracy, co oznacza, że będzie czekać na kandydata z Czech lub innego państwa UE. Jeśli po 30 dniach od opublikowania oferty taki kandydat się nie znajdzie, wakat może być obsadzony obywatelem państwa trzeciego. Niestety pominięcie testu jest niemożliwe.
Po znalezieniu pracy cudzoziemiec może wnioskować o wydanie stosownego uprawnienia.
Praca sezonowa lub krótkotrwałe zatrudnienie
O pozwolenie na pracę cudzoziemiec wnioskuje jeszcze przed przyjazdem do Czech w odpowiednim oddziale Urzędu pracy za pośrednictwem przyszłego pracodawcy lub innego pełnomocnika. Jeśli pozwolenie zostanie wydane, może je dołączyć do wniosku o wydanie wizy, który składa w swoim kraju w organie reprezentującym Republikę Czeską (ambasada czy konsulat).
!!! Tutaj bardzo ważna uwaga – urząd reprezentujący wyda w takim wypadku wizę Schengen, która obowiązuje 90 dni. Oznacza to, że posiadacze pozwolenia na pracę mogą podjąć jedynie krótkie zatrudnienie, bądź takie, które pozwoli im po upłynięciu na powrót do kraju i uzyskanie wspomnianej wizy po raz kolejny.
Do wniosku o wydanie pozwolenia na pracę należy dołączyć:
- skan strony paszportu obejmujący podstawowe dane identyfikacyjne;
- umowę o pracę, umowę o czynności zawodowej lub przynajmniej umowę przedwstępną zawartą w przyszłym pracodawcą, która będzie zawierać informacje o terminie podjęcia zatrudnienia, warunkach finansowych i tygodniowym wymiarze czasu pracy;
- dokumenty potwierdzające wykształcenie (podlegają superlegalizacji i nostryfikacji ).
Złożenie wniosku wiąże się z opłatą w wysokości 500 CZK.
Stała praca w Czechach
Czeskie organy przedstawicielskie wydadzą tzw. wizę długoterminową (uprawniającą do przebywania na terenie Czech dłużej niż 90 dni, do roku), ale jedynie w celach: zdrowotnych, kulturalnych, sportowych, edukacyjnych, badawczych, rodzinnych, biznesowych. Nie zalicza się do nich podjęcie stałego zatrudnienia.
Chcą podjąć stałą pracę, cudzoziemiec powinien wnioskować o wydanie karty pracowniczej, która jest jednocześnie uprawnieniem do podjęcia pracy, jak i pozwoleniem na długotrwały pobyt na terenie Czech.
O kartę pracowniczą cudzoziemiec wnioskuje samodzielnie w instytucji reprezentującej państwo czeskiej w jego kraju. Złożenie wniosku wiąże się z opłatą w wysokości 5 000 CZK (opłaca się ekwiwalent tej kwoty w walucie zagranicznej).
Do wniosku dołącza się:
- ważny paszport;
- dowód o zapewnieniu zakwaterowania w Czechach;
- 1 aktualną fotografię;
- umowę o pracę, umowę o czynności zawodowej lub przynajmniej umowę przedwstępną zawartą w przyszłym pracodawcą (umowa musi zapewniać przynajmniej minimalne wynagrodzenie oraz wymiar pracy w wysokości minimalnie 15 godzin tygodniowo);
- dokumenty wykazujące kwalifikacje zawodowe, jeśli stanowisko pracy tego wymaga;
- na wezwanie urzędu należy też dostarczyć odpowiednik odpisu z rejestru karnego czy potwierdzenie o wykonaniu niezbędnych badań i szczepień.
O wydaniu karty pracowniczej decyduje Ministerstwo spraw wewnętrznych w ciągu 60 dni od złożenia wniosku (w skomplikowanych przypadkach jest to aż 90 dni).
Jeśli rozstrzygnięcie MSW będzie pozytywne, cudzoziemiec zostanie wezwany się do ambasady bądź konsulatu Republiki Czeskiej w swoim kraju i po okazaniu dowodu podróżnego ubezpieczenia zdrowotnego (obejmującego okres od wkroczenia na terytorium Czech do momentu podlegania pod czeskie publiczne ubezpieczenie zdrowotne) odbierze tzw. wizę w celu odebrania pozwolenia na pobyt długotrwały.
Zostanie mu też wskazany adres oddziału MSW w Czechach, gdzie po przyjeździe powinien się zgłosić w ciągu 3 dni roboczych, aby podać dane biometryczne niezbędne do wyrobienia karty pracowniczej. Oddział MSW wyda potwierdzenie o spełnianiu wymogów do wydania karty pracowniczej, które pozwala na podjęcie pracy w okresie przygotowywania karty. W ciągu maksymalnie 60 dni karta będzie gotowa do odbioru. Warunkiem jej wydania jest okazanie potwierdzenia od pracodawcy o podjęciu zatrudnienia na stanowisku wskazanym we wniosku o udzielenie karty pracowniczej (umowa o pracę nie jest potwierdzeniem).
