Prowadzisz firmę w Czechach? Możesz zmniejszyć wysokość podatku dochodowego z pomocą dostępnych ulg i odliczeń. Niektóre z nich przysługują automatycznie, inne wymagają warunków i odpowiedniego udokumentowania. Podpowiadamy, z czego dokładnie możesz skorzystać, jak wygląda to w porównaniu z Polską i na co szczególnie zwrócić uwagę.
Czechy vs Polska – gdzie łatwiej zoptymalizować podatki?
Nie sposób przeoczyć, że czeski system podatkowy jest bardziej przejrzysty i elastyczny niż polski – zwłaszcza dla mikroprzedsiębiorców i freelancerów. Ryczałt na koszty, wyższa kwota wolna od podatku i możliwość prostego rozliczania ulg sprawiają, że wiele polskich firm decyduje się na rejestrację po drugiej stronie granicy.
Nie chodzi tylko o same stawki, ale przede wszystkim o stabilność i przewidywalność systemu. W Czechach zdecydowanie łatwiej zaplanować długoterminowe zobowiązania i rozwój biznesu.
Szczegółowe porównanie systemów podatkowych znajdziesz w artykule: Porównanie systemów podatkowych Czech i Polski
Kwota wolna od podatku i stawki PIT w Czechach
W Czechach standardowo obowiązują dwie stawki podatku dochodowego:
- 15% przy dochodach do 1 582 812 CZK rocznie, czyli ok. 275 tys. zł.
- 23% przy nadwyżce ponad limit.
Nie zapominajmy o kwocie wolnej od podatku, czyli základní sleva na poplatníka, która w 2025 roku wynosi 30 840 CZK. Kwota wolna przysługuje każdemu podatnikowi, a więc również jednoosobowym działalnościom. W związku z tym, jeśli Twój roczny dochód nie przekroczy tego poziomu, podatku dochodowego nie zapłacisz w ogóle.
Ważne! Kwota wolna od podatku nie jest uzależniona od dochodu współmałżonka i liczby dzieci. Jest to po prostu indywidualne prawo każdego podatnika.
Ulgi dla przedsiębiorców – co możesz odliczyć?
Czeski system podatkowy umożliwia sporo atrakcyjnych ulg obniżających podstawę opodatkowania. Jako przedsiębiorca możesz skorzystać m.in. z:
- Ulgi na małżonka – w wysokości 30 840 CZK, warunkiem jest to, aby dochód współmałżonka nie przekroczył 68 000 CZK rocznie.
- Ulgi na dzieci – kwota ulgi rośnie w zależności od liczby dzieci. Przy jednym dziecku jest to 15 204 CZK, przy dwójce 22 320 CZK, a przy trzecim i kolejnych: 27 840 CZK.
- Ulgi na niepełnosprawność – ulga jest przyznawana w zależności od stopnia niepełnosprawności (2 520-16 140 CZK).
Wszystkie dostępne ulgi rozlicza się przy składaniu rocznego zeznania podatkowego – tak, jak jest w Polsce.
Koszty uzyskania przychodu – ryczałt czy księgowość?
W czeskim systemie podatkowym nie ma jednej słusznej drogi. Jako przedsiębiorca możesz wybrać model rozliczeń, który najlepiej pasuje do Twojego biznesu.
Możliwości są dwie:
- 1. Pierwsza opcja to ryczałt na koszty uzyskania przychodu, który wiedzie prym wśród mniejszych firm i freelancerów. Wolne zawody mogą odliczyć do 60% przychodu, handel i działalności produkcyjne do 80%, a działalności rolnicze do 40%. Ryczałt w Czechach jest znacznie prostszy niż w Polsce. Nie musisz prowadzić szczegółowej ewidencji, wystarczą wystawione faktury i roczne zestawienie przychodó
- Druga opcja to oczywiście pełna księgowość. Forma ta jest przydatna, gdy chcesz rozliczać rzeczywiste koszty, np. leasing, podróże służbowe, oprogramowanie czy wynajem biura.
Składki zdrowotne i społeczne w Czechach podlegają odliczeniom
Ubezpieczenia są obowiązkiem, ale w Czechach mogą być też ulgą. Składki zdrowotne i społeczne pomniejszają Twój dochód do opodatkowania niezależnie od wybranej formy rozliczeń.
Składki minimalne wynoszą w 2025 r.:
- zdrowotna to 2 968 CZK miesięcznie,
- społeczna wynosi 3 852 CZK miesięcznie.
Łącznie jest to kwota ok. 6 800 CZK miesięcznie, która pomniejsza podstawę opodatkowania.
Odliczalne benefity pracownicze
Dla przedsiębiorców bardzo istotną informacją są wprowadzone od stycznia 2025 r. nowe limity na niektóre świadczenia:
- Zwolnienie z podatku dla świadczeń zdrowotnych (np. opieka medyczna, rehabilitacja, zakup leków) do wysokości 46 557 CZK rocznie – równowartość przeciętnej płacy.
- Jeśli chodzi o inne świadczenia (sportowe, rekreacyjne, szkolenia, przedszkole), zwolnienie obejmuje 50% średniej płacy, czyli 23 278 CZK.
Podwójny odpis na badania i rozwój
Jest to kolejna nowa regulacja w Czechach, która wprowadziła ulgę umożliwiającą odliczenie wydatków na B+R w wysokości 150% wartości do limitu 50 mln CZK. Koszty poniesione powyżej limitu podlegają odliczeniu do 100%. Forma stanowi wsparcie dla firm inwestujących w innowację i rozwój, zwłaszcza w sektorach technologicznym i przemysłowym.
Uwaga! Ulga dotyczy wyłącznie kwalifikowanych projektów badawczo-rozwojowych prowadzonych w Republice Czeskiej. Zgodnie § 34 ustawy o podatku dochodowym należy je zgłosić w formie dokumentacji projektu (projekt B+V).
Przenieś niewykorzystane ulgi
Zmiany legislacyjne przewidują wydłużenie okresu przeniesienia niewykorzystanych ulg z 3 do 5 lat. Nowe regulacje mają ułatwić firmom planowanie inwestycji i rozwoju. W przypadku nie wykorzystania danej ulgi w roku odliczenie nie przepadnie, a będziesz mógł skorzystać z niego w późniejszym czasie.
Czy są inne możliwości?
Dobro wraca – także w podatkach. Jeśli przekazujesz darowizny na cele społeczne, odliczysz je od dochodu do 15%, niezależnie od tego, czy działasz jako osoba fizyczna, czy prowadzisz firmę.
Masz kredyt hipoteczny na własne potrzeby mieszkaniowe? Odsetki od zobowiązania także można odliczyć w kwocie do 150 000 CZK rocznie. Jeśli prowadzisz firmę z domu, może to być dodatkowy sposób na obniżenie podatku.
Nie zapomnij o edukacji. Wszelkie kursy, szkolenia czy studia podyplomowe, które mają związek z prowadzoną działalnością, możesz uwzględnić jako koszt. Inwestowanie w rozwój kompetencji może działać na korzyść również w rozliczeniach podatkowych.
Możesz mieć najlepszy pomysł na biznes, ale jeśli nie korzystasz z dostępnych ulg i odliczeń, to tak, jakbyś zostawiał pieniądze na stole. Czeskie przepisy naprawdę Ci sprzyjają – dają przestrzeń na rozwój, innowacje, a nawet wspieranie ważnych celów społecznych.
Zamiast co roku rozliczać się jakkolwiek, rzuć okiem na to, co możesz poprawić. Być może wystarczy jedna zmiana: inna forma opodatkowania, dodatkowy koszt, który wcześniej ignorowałeś, lub lepsze wykorzystanie benefitów pracowniczych. Czasem jest to kwestia godziny rozmowy z księgowym, a oszczędności zostają z Tobą na dłużej.