Od 15 lutego 2025 r. w Czechach zaczęły obowiązywać nowe zasady warunkujące zwolnienie podatkowe dla dochodów z inwestycji. Nowe regulacje dotyczą sprzedaży aktywów cyfrowych, wprowadzając zarówno test czasowy, jak i wartościowy, jako narzędzia oceniające opodatkowanie danego dochodu. Dzięki temu inwestorzy przy odpowiednim podejściu mogą zoptymalizować obciążenia podatkowe jeszcze bardziej niż dotychczas.
Większe zwolnienia podatkowe
Nowelizacja przepisów znacząco poprawia sytuację inwestorów, zwłaszcza tych, którzy dokładnie planują swoje działania. Najważniejsza zmiana dotyczy zwolnienia z podatku dochodów z inwestycji do kwoty 100 000 CZK rocznie. Takie dochody nie wymagają nawet wykazania w zeznaniu podatkowym.
Jak mówi Lukáš Eisenwort, dyrektor zarządzający EKP Advisory: „Nowelizacja przynosi znaczące korzyści dla inwestorów, którzy monitorują swój horyzont inwestycyjny i potrafią nim zarządzać. Zwolnienie z podatku dla długoterminowych inwestycji obejmuje teraz także aktywa cyfrowe, co jest ogromnym krokiem naprzód”.
Test czasowy i wartościowy
O tym, czy dany dochód z inwestycji podlega opodatkowaniu, decydują obecnie dwa testy:
- Test czasowy – jeśli inwestor posiada papiery wartościowe lub udziały w spółce z o.o. przez okres dłuższy niż trzy lata, dochód ze sprzedaży jest zwolniony z podatku do wysokości 40 milionów CZK.
- Test wartościowy – gdy test czasowy nie jest spełniony, można skorzystać z testu wartościowego. Zwolnienie obejmuje wówczas dochody do 100 000 CZK rocznie.
Uwaga! Jeśli inwestor przekroczy limit 100 000 CZK, opodatkowaniu podlega cała kwota, a nie tylko nadwyżka ponad limit.
„Jeśli dochody ze sprzedaży przekroczą 40 milionów CZK, zwolnienie nie obowiązuje nawet w ramach testu czasowego. W takim przypadku oczywiście podatek płaci się od różnicy między ceną sprzedaży a ceną nabycia. W przypadku kryptoaktywów nie można jednak stosować wyceny rzeczoznawcy na dzień 31 grudnia 2024 r., jak to ma miejsce przy papierach wartościowych. Zawsze należy udokumentować rzeczywistą cenę nabycia” – precyzuje Eisenwort.
Nowość 2025 – zwolnienie sprzedaży kryptoaktywów
Od 15 lutego 2025 roku zwolnienie z podatku obejmuje również sprzedaż aktywów cyfrowych. Jest to jedna z najważniejszych zmian w czeskich przepisach podatkowych. Do tej pory inwestorzy zajmujący się kryptowalutami musieli płacić podatek niezależnie od okresu posiadania aktywów. Nowe przepisy znacznie to zmieniają.
Przykłady:
- Inwestor posiada kryptowalutę dłużej niż 3 lata i sprzedaje ją za 70 000 CZK.
- W tym samym roku sprzedaje inną kryptowalutę, którą posiadał tylko rok, za 60 000 CZK.
- Całkowity dochód ze sprzedaży kryptowalut wynosi 130 000 CZK.
Pierwsza transakcja spełnia test czasowy i jest zwolniona z podatku. Druga transakcja nie spełnia testu czasowego, a ponieważ całkowity dochód przekracza 100 000 CZK, nie można zastosować testu wartościowego i podatek trzeba zapłacić od całej kwoty drugiej transakcji.
Kompensacja strat i zysków – jak obniżyć podstawę opodatkowania?
Nowelizacja przepisów pozwala również na kompensację zysków i strat z różnych transakcji. To daje inwestorom większą kontrolę nad wysokością płaconych podatków.
Przykładowo:
- Jeśli na jednej transakcji inwestor zarobi 500 000 CZK, a na innej straci 200 000 CZK, podatek zostanie naliczony tylko od różnicy, czyli od 300 000 CZK.
Przy sprzedaży papierów wartościowych bardzo istotne jest także określenie ceny nabycia. Inwestorzy muszą stosować konsekwentnie wybraną metodę obliczania, np.:
- FIFO (First In, First Out) – sprzedawane są najpierw papiery wartościowe kupione jako pierwsze.
- Średnia cena nabycia – uwzględnia uśrednioną wartość wszystkich zakupionych aktywó
W przypadku kryptowalut obowiązują podobne zasady, jednak nie można kompensować strat i zysków z różnych kategorii dochodów. Oznacza to, że np. strata ze sprzedaży akcji nie może być odliczona od zysku ze sprzedaży kryptowalut.
Dywidendy zagraniczne – jak odzyskać nadpłacony podatek?
Inwestorzy czerpiący dochody z dywidend zagranicznych powinni wiedzieć o możliwości ubiegania się o zwrot różnicy. Chodzi tutaj o sytuację, gdy podatek pobrany przez kraj źródłowy jest wyższy niż przewidziany w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania z Czechami.
Na przykład:
- Umowa podatkowa przewiduje 15% podatku u źródła, ale kraj pobiera 25%.
- Inwestor może wnioskować o zwrot 10%.
Procedura zwrotu odbywa się poprzez urząd skarbowy kraju, w którym została pobrana nadwyżka podatku.
Ważne! Unia Europejska pracuje obecnie nad dyrektywą FASTER, która ma uprościć proces zwrotu nadpłaconego podatku od dywidend z papierów wartościowych notowanych na giełdach unijnych. Na jej wejście w życie trzeba jednak jeszcze poczekać.
Przedsiębiorcy ryczałtowcy – na co trzeba uważać?
Testy czasowy i wartościowy dotyczą wszystkich inwestorów – pracowników, przedsiębiorców i rentierów. Jednak przedsiębiorcy rozliczający się w formie ryczałtu muszą zwracać uwagę na limity dochodów.
Ryczałtowcy nie mogą uzyskiwać innych opodatkowanych dochodów poza działalnością gospodarczą z wyjątkiem dodatkowego dochodu opodatkowanego do 50 000 CZK rocznie. Przekroczenie tego limitu grozi utratą prawa do ryczałtu!
Nowe przepisy podatkowe w Czechach przynoszą naprawdę liczne korzyści inwestorom. Dzięki testom czasowemu i wartościowemu można uniknąć opodatkowania dochodów do 100 000 CZK rocznie, a długoterminowe inwestycje, w tym kryptowaluty, mogą być całkowicie zwolnione z podatku. Najważniejsze jest dokładne planowanie i znajomość zasad, aby w pełni wykorzystać nowe możliwości.
