Każdego roku spora grupa podatników w Czechach popełnia błędy w swoich zeznaniach podatkowych. Część wynika z nieznajomości przepisów, inne z pośpiechu lub niedopatrzenia. Poznaj kilka najczęstszych pomyłek, którym warto się przyjrzeć, aby uniknąć komplikacji przy składaniu deklaracji.
1. Niezłożenie zeznania podatkowego
Nie każdy podatnik w Czechach ma obowiązek składania deklaracji podatkowej, jednak zobowiązany do tego jest każdy, kto osiąga dochody roczne w kwocie wyższej niż 50 000 CZK (z pewnymi wyjątkami).
Osoby prowadzące OSVČ na ryczałcie mogą podlegać temu obowiązkowi, jeśli dodatkowo pracują na umowę o pracę, otrzymały wynagrodzenie powyżej limitu lub miały dodatkowe źrodła dochodów. Do nich zalicza się chociażby wynajem nieruchomości czy sprzedaż aktywów. Więcej o tym:
- Podjęcie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę – czas pracy jest bez znaczenia.
- Praca zarobkowa na umowę o pracę dorywczą – gdy wynagrodzenie przekracza 4000 CZK miesięcznie.
- Podpisanie umowy o dzieło – gdy wynagrodzenie przekracza 10 000 CZK miesięcznie.
- Uzyskanie dochodu z wynajmu ruchomości lub nieruchomości – powyżej 50 000 CZK.
- Sprzedaż majątku, z którego dochód wynosi więcej niż 50 000 CZK (nieruchomości, papiery wartościowe, kryptowaluty) – jeśli dochód nie był zwolniony z podatku.
- Otrzymanie darowizny – powyżej 50 000 CZK – która nie jest zwolniona z podatku.
Nawet jeśli OSVČ w systemie ryczałtowym osiągnęła w poprzednim roku przychód większy niż 2 000 000 CZK, stała się płatnikiem VAT lub objęto ją postępowaniem upadłościowym, jest zobowiązana do złożenia zeznania podatkowego.
2. Niezłożenie deklaracji w formie elektronicznej
Wszyscy przedsiębiorcy prowadzący OSVČ, którzy mają nadany numer identyfikacyjny IČO, muszą składać zeznania w formie elektronicznej. Brak zastosowania się do tego wymogu może skutkować karą w wysokości 1000 CZK.
Zeznanie można przesłać np. przez elektroniczną skrzynkę danych datová schránka lub korzystając z systemu Mojedane.cz. Możliwe jest również złożenia zeznania za pomocą aplikacji Elektronická podání pro finanční správu (EPO) lub korzystając z oprogramowania firm trzecich. Uwaga! Zeznanie musi posiadać format XML.
3. Błędne stosowanie ulg podatkowych
Jednym z najczęstszych problemów są błędnie zastosowane ulgi w zeznaniach.
Mowa zwłaszcza o:
- Uldze na dziecko – z ulgi może skorzystać tylko jeden z rodziców, a jej wysokość zależy od liczby dzieci. Współdzielenie ulgi między rodzicami jest możliwe tylko w określonych przypadkach, np. przy opiece naprzemiennej.
- Ulga na pierwsze dziecko wynosi 15 204 CZK;
- Na drugie dziecko kwota ulgi to 22 320 CZK;
- W przypadku trzeciego i każdego kolejnego dziecka można odliczyć 27 840 CZK;
- Za dziecko utrzymywane uznaje się niepełnoletnie dziecko do ukończenia 18. roku życia lub pełnoletnie dziecko do 26. roku życia, jeśli uczy się w trybie dziennym i nie pobiera renty z tytułu niezdolności do pracy w stopniu III.
- Uldze na małżonka – aby skorzystać z tej ulgi, roczne dochody małżonka nie mogą przekroczyć 68 000 CZK. Przy tym niektóre świadczenia są wliczane do tej kwoty, a inne nie. Co więcej, od 2024 roku ulga na małżonka przysługuje wyłącznie podatnikom wychowującym dziecko do 3. roku życia.
- Do dochodu współmałżonka nie wlicza się: zasiłku rodzicielskiego, świadczeń socjalnych, stypendium i zwrotu nadpłaty podatku z poprzedniego okresu.
- Do dochodu współmałżonka wlicza się: świadczenia z ubezpieczenia chorobowego (np. zasiłek macierzyński) czy zasiłek dla bezrobotnych.
Warto dodatkowo pamiętać, że w Czechach zlikwidowano niektóre ulgi. Przykładowo od 2024 roku nie można już odliczać ulgi na studenta czy tzw. przedszkolnego. Na szczęście całkowicie usunięto je z formularza zeznania podatkowego, a więc eliminuje to ryzyko błędu.
4. Błędy w odliczeniach odsetek od kredytu hipotecznego
Odsetki od kredytu hipotecznego można odliczyć od podstawy opodatkowania tylko wtedy, gdy kredyt zaciągnięto na zakup lub modernizację nieruchomości przeznaczonej na własne potrzeby mieszkaniowe. Oprócz tego określono limity odliczeń:
- 150 000 CZK w przypadku nieruchomości nabytych po 2021 roku;
- 300 000 CZK dla starszych nieruchomości.
5. Brak wymaganych załączników
Wielu podatników zapomina też o dołączeniu odpowiednich dokumentów potwierdzających prawo do skorzystania z ulgi, odliczeń czy zwrotów.
Do najczęściej pomijanych (a wymaganych) załączników należą:
- Zaświadczenie o dochodach z pracy lub działalności gospodarczej;
- Potwierdzenie wpłat na ubezpieczenie emerytalne lub ubezpieczenie na życie;
- Dokumenty potwierdzające darowizny;
- Zaświadczenie o kredycie hipotecznym i odsetkach;
- Sprawozdanie finansowe;
- Oświadczenie o dochodach osiąganych przez małżonka;
- Dokumenty dotyczące podwójnego opodatkowania.
6. Brak podpisów
Podstawowy i bardzo częsty błąd przy składaniu zeznania to również brak podpisu. Dotyczy on nie tylko samej deklaracji, ale wniosku o zwrot nadpłaty, który musi być podpisany osobno. Warto dokładnie sprawdzić, czy wszystkie wymagane dokumenty zostały opatrzone podpisem przed ich wysłaniem.
Jak uniknąć błędów przy składaniu zeznania podatkowego?
Jak widać, niedopatrzenia i błędy przy zeznaniach zdarzają się naprawdę często i wcale nie jest ich tak mało. Warto więc być ostrożnym i zwrócić uwagę na kilka kwestii, aby ich uniknąć. W pierwszej kolejności należy sprawdzić, czy w ogóle mamy obowiązek złożenia deklaracji. Co ważne, trzeba pamiętać o określonych terminach i ewentualnym obowiązku składania deklaracji elektronicznie. Warto też przejrzeć dostępne ulgi i warunki skorzystania z nich, zanim je odliczymy. Na koniec istotne jest przygotowanie wszystkich wymaganych dokumentów i upewnienie się, że wszystkie są poprawnie podpisane.
